Iedereen weet eigenlijk wel dat lichaam en geest met elkaar verbonden zijn. Denk maar aan spreekwoorden en gezegden als ‘ik heb er pijn van in mijn buik’, ‘ik er heb een brok van in mijn keel’, ‘het gaat me aan het hart’ of ‘ik heb er knikkende knieën van’. Ze drukken uit hoe onze emoties uitwerken op ons lichaam. Het is dan ook heel begrijpelijk dat wanneer je met psychische klachten zoals depressie, angst en stress & burn-out kampt daar ook lichamelijke klachten bij komen.

Lichamelijke aandoeningen kunnen omgekeerd ook psychische klachten tot gevolg hebben. Zo kan een niet goed functionerende schildklier bijvoorbeeld leiden tot depressieve of angstklachten en kunnen vitamine- of ijzertekorten psychische klachten veroorzaken. Maar ook de emotionele en sociaal-maatschappelijke impact van het meemaken van een lichamelijke aandoening kan op zijn beurt psychische reacties oproepen zoals angst, somberheid, schaamte of boosheid.

Wat kun je doen als je als gevolg van stress en psychische klachten lichamelijke klachten ervaart?

• Bespreek het met je huisarts en je therapeut. Deze kunnen je informatie en advies geven hoe je de klachten kunt verminderen en eventueel verder onderzoek doen.
• Zorg voor voldoende ontspanning. Bij ontspanning wordt het parasympatisch zenuwstelsel actief. Dit zorgt ervoor dat hartslag, bloeddruk, spierspanning en ademhaling vertragen en o.a. de spijsvertering goed functioneert. Het is de rust- en herstelmodus van het lichaam. Je kunt bijvoorbeeld ontspannings- en bewustwordingsoefeningen (mindfulness) doen. Maar ook kun je ontspanning vinden in rustige vormen van bewegen en andere rustgevende activiteiten.
• Zorg voor een goede voeding en voldoende slaap, juist in tijden van stress.
• Maak regelmatig contact met je lichaam, bijvoorbeeld door het doen van een bodyscan (mindfulnessoefening), zodat je voelt hoe het met je gaat.

Ons centrale zenuwstelsel

Hoe kan het dat lichaam en geest zo nauw met elkaar verbonden zijn? Eén van de mechanismen waardoor onze psyche en emoties invloed hebben op ons lijf is middels ons centrale zenuwstelsel. Bij stress zorgt een deel van dit zenuwstelsel -het sympatische zenuwstelsel- automatisch voor allerlei lichamelijke reacties, zoals het verhogen van hartslag, ademhaling, bloeddruk, spierspanning en het verlagen van activiteit in o.a. ons spijsverteringsstelsel en de seksuele functies. Deze reactie geeft dit zenuwstel om (dreigend) gevaar af te wenden; het is een overlevingsmechanisme. Wanneer de stressreactie kortdurend is er niets aan de hand; dat kan ons lichaam prima opvangen. Echter wanneer de stress te lang voortduurt kan dit wel schadelijke effecten op ons lichaam hebben en de kans op het ontwikkelen van bijvoorbeeld hart- en vaatziekten en diabetes verhogen.

Blijf je langere tijd last houden van lichamelijke klachten of heb je veel stress in je leven waar je hulp van een psycholoog bij kunt gebruiken? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.